Η Τεχνητή νοημοσύνη (Τ.Ν.) είναι ένας κλάδος της πληροφορικής, που έχει μπει στην καθημερινότητά μας. Μπορεί να μας φέρει μεγάλα οφέλη, αλλά και να δημιουργήσει τεράστια προβλήματα.

Αυτόνομα αυτοκίνητα, ανταποκρινόμενα σε εντολές, ρομπότ για το νοικοκυριό, καλύτερη ιατρική έρευνα είναι μερικά παραδείγματα, για το πώς οι καταναλωτές θα μπορούν να ωφεληθούν, από την τεχνητή νοημοσύνη. Οι καταναλωτές περιβάλλονται, ήδη, από πολλές συσκευές, που μπορούν να συνδεθούν, στο διαδίκτυο. Έξυπνες μηχανές, που αυτοεκπαιδεύονται και έξυπνο λογισμικό θα χρησιμοποιήσουν τον τεράστιο όγκο δεδομένων, που παράγονται, από τις συσκευές, όταν αυτές συνδέονται στο διαδίκτυο, για να λάβουν αποφάσεις και να πραγματοποιήσουν δράσεις, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, ή επίβλεψη. Η κατάσταση αυτή θα έχει επιπτώσεις στον τρόπο, που οι καταναλωτές λαμβάνουν αποφάσεις, πώς αλληλεπιδρούν με τις επιχειρήσεις και ποίος φέρει την ευθύνη, εάν κάτι «πάει στραβά».

Η Τ.Ν. μπορεί να προσφέρει άνεση και καλύτερες υπηρεσίες, στους καταναλωτές. Για παράδειγμα, στην περίπτωση των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης, η ψηφιοποίηση έχει τη δυνατότητα να προσφέρει καλύτερη πρόληψη, διάγνωση και θεραπεία των νόσων. Μέσα, όπως το ηλεκτρονικό μητρώο υγείας, μπορούν να επιτρέπουν στους καταναλωτές να έχουν σταθερή πρόσβαση στο ιατρικό ιστορικό και στις φαρμακευτικές συνταγές τους. Οι εφαρμογές υγείας κινητής τηλεφωνίας και οι διαδικτυακές ιατρικές επισκέψεις μπορούν να παρέχουν εξαιρετική στήριξη στις προσπάθειες των ασθενών και των καταναλωτών στη διατήρηση της υγείας και στην πρόληψη των ασθενειών, ιδίως για εκείνους που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές. Ωστόσο, τα οφέλη των προϊόντων και των υπηρεσιών ψηφιακής υγείας συνυπάρχουν με σοβαρούς κινδύνους όσον αφορά την προστασία της ιδιωτικής ζωής, την ασφάλεια και την προστασία των ασθενών, δεδομένου ότι οι παραβιάσεις των προσωπικών αρχείων υγείας και των δεδομένων που είναι αποθηκευμένα σε χώρους υγειονομικής περίθαλψης ενδέχεται να γίνουν συχνότερες. Η Ε.Ε. θα πρέπει να αναπτύξει ένα ολοκληρωμένο ρυθμιστικό πλαίσιο για την εξασφάλιση μιας εναρμονισμένης προσέγγισης.

Όταν, η τεχνητή νοημοσύνη δημιουργεί το προφίλ μας, συλλέγοντας δεδομένα από διάφορες πηγές, χωρίς περιορισμούς και έλεγχο ανθρώπινο και δίνει τη δυνατότητα, σε αλγορίθμους να λαμβάνουν τις τελικές αποφάσεις, υπάρχει ο κίνδυνος οι καταναλωτές να είναι ανυπεράσπιστοι, αντιμετωπίζοντας παραπληροφόρηση και διακρίσεις. Εάν με βάση το προφίλ που δημιούργησε, για εμάς, λαμβάνοντας δεδομένα, από τα κοινωνικά δίκτυα (όπου μπορεί να υπάρχουν και ψευδή στοιχεία για εμάς), μας κατατάξει, στην κατηγορία των φτωχών καταναλωτών, μπορεί να μας αποκλείσει από μια νέα ακριβή θεραπεία, για μια ασθένεια, από την οποία πάσχουμε.

Οι καταναλωτές πρέπει να γνωρίζουμε, επίσης, ότι υπάρχουν διαδικασίες προσωποπαγούς αυτόματης τιμολόγησης. Δηλαδή, η τεχνητή νοημοσύνη αποφασίζει, με βάση τα προσωπικά μας δεδομένα που συλλέγει (δε γνωρίζουμε βέβαια από πού), τα αγαθά τα οποία θα μας διαφημίσει καθώς και την τιμή τους. Αυτές οι διαδικασίες μπορούν να οδηγήσουν, σε απαράδεκτες διακρίσεις, κατά των καταναλωτών.

Οι επιχειρήσεις δεν πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουν την τεχνητή νοημοσύνη, για να αποφύγουν τις ευθύνες τους, όταν δημιουργούνται προβλήματα. Οι κατασκευαστές πρέπει να φέρουν την ευθύνη, όταν ένα αυτοκίνητό τους προκαλέσει ατύχημα, ή όταν ένα οικιακό ρομπότ προκαλέσει ζημιά. Οι σημερινοί κανόνες, για την ασφάλεια δεν επαρκούν και δεν είναι αρκετά ξεκάθαροι, για τη νέα εποχή. Πρέπει να επικαιροποιηθούν.

Οι καταναλωτές αναγνωρίζουμε πιθανά οφέλη της τεχνητής νοημοσύνης, αλλά εγείρουμε και σοβαρές ενστάσεις.

Κατ’ αρχάς, οι καταναλωτές αντιμετωπίζουν υπερβολικές δυσκολίες, όταν υφίστανται μία ζημιά από ένα σύστημα Τεχνητής Νοημοσύνης και προσπαθούν να αποζημιωθούν. Αυτό συμβαίνει, γιατί είναι πολύ δύσκολο, αν όχι αδύνατο, για τη μεγάλη πλειοψηφία των καταναλωτών, να αποδείξουν ότι ήταν μία λάθος συμπεριφορά της Τεχνητής Νοημοσύνης, που οδήγησε σε δική τους ζημία. Πολύ συχνά, γνωρίζουν μόνον ότι έχουν υποστεί μία ζημία, αλλά δε γνωρίζουν ποιο κομμάτι της εφοδιαστικής αλυσίδας του προϊόντος, ή της υπηρεσίας ευθύνεται γι΄ αυτή τη ζημία. Κατά δεύτερο, κάποια κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης μπορεί να προστατεύουν αρκετά καταναλωτές και άτομα που έχουν  επηρεαστεί από την Τ.Ν., όμως δεν το κάνουν όλα τα κράτη-μέλη. Αυτό οδηγεί σε μία κατάσταση ανισότητας, όπου καταναλωτές σε ένα κράτος-μέλος που έχουν υποστεί ζημία από ένα σύστημα Τ.Ν. έχουν καλύτερες πιθανότητες να αποζημιωθούν από κάποιους άλλους που κατοικούν σε ένα άλλο κράτος-μέλος. Τέτοιες διακρίσεις δεν επιτρέπεται να συμβαίνουν σε μία ενιαία αγορά που έχει ολοκληρωθεί και λειτουργεί σωστά.

Περισσότερες πληροφορίες: https://kepka.org/deltia-typou-kepka/2025/d-t-2025/3409-efthyni-gia-tin-texniti-noimosyni\

Άσκηση:

Ας συμπληρώσουμε τα κενά στο παρακάτω κείμενο

Οι καταναλωτές περιβάλλονται, ήδη, από πολλές συσκευές, που μπορούν να ……………….., στο διαδίκτυο. Έξυπνες μηχανές, που ……………….. και …………………….. θα χρησιμοποιήσουν τον τεράστιο …………………………. , που παράγονται, από τις συσκευές, όταν αυτές συνδέονται στο διαδίκτυο, για να λάβουν αποφάσεις και να πραγματοποιήσουν δράσεις, χωρίς ………………..ή επίβλεψη. Η κατάσταση αυτή θα έχει ……………………… στον τρόπο, που οι καταναλωτές λαμβάνουν αποφάσεις, πώς………………. με τις επιχειρήσεις και ποίος φέρει την…………., εάν κάτι «πάει στραβά». Η Τ.Ν. μπορεί να προσφέρει άνεση και καλύτερες υπηρεσίες, στους καταναλωτές.

 έξυπνο λογισμικό, περιορισμούς, αλληλεπιδρούν , συνδεθούν, ηλεκτρονικό μητρώο, όγκο δεδομένων, ευθύνη, διακρίσεις, ανθρώπινη παρέμβαση, αλγόριθμος, αυτοεκπαιδεύονται, επιπτώσεις

Συγχαρητήρια σε όσους απάντησαν σωστά!

Οι σωστές απαντήσεις είναι:

Οι καταναλωτές περιβάλλονται, ήδη, από πολλές συσκευές, που μπορούν να συνδεθούν, στο διαδίκτυο. Έξυπνες μηχανές, που αυτοεκπαιδεύονται και έξυπνο λογισμικό θα χρησιμοποιήσουν τον τεράστιο όγκο δεδομένων, που παράγονται, από τις συσκευές, όταν αυτές συνδέονται στο διαδίκτυο, για να λάβουν αποφάσεις και να πραγματοποιήσουν δράσεις, χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, ή επίβλεψη. Η κατάσταση αυτή θα έχει επιπτώσεις στον τρόπο, που οι καταναλωτές λαμβάνουν αποφάσεις, πώς αλληλεπιδρούν με τις επιχειρήσεις και ποίος φέρει την ευθύνη, εάν κάτι «πάει στραβά». Η Τ.Ν. μπορεί να προσφέρει άνεση και καλύτερες υπηρεσίες, στους καταναλωτές.