Πρόωρη απαξίωση ηλεκτρικών συσκευών

s036Η κατανάλωση σήμερα χαρακτηρίζεται από δύο τάσεις: Οι καταναλωτές έχουν στην κατοχή τους περισσότερα προϊόντα από ότι στο παρελθόν. Τα προϊόντα χρησιμοποιούνται για μικρότερο χρονικό διάστημα. Η συντομότερη διάρκεια χρήσης και οι γρήγοροι ρυθμοί αντικατάστασης των προϊόντων δημιουργούν μεγάλες και διαρκώς αυξανόμενες πιέσεις στους φυσικούς πόρους. Μελέτες, που αναλύουν το χρόνο χρήσης των προϊόντων, δείχνουν ότι ο χρόνος χρήσης συνεχώς μειώνεται τα τελευταία χρόνια. Όμως, τα κίνητρα που οδηγούν τους καταναλωτές να αντικαθιστούν τα προϊόντα, που χρησιμοποιούν, πιο συχνά από ότι στο παρελθόν δεν είναι ξεκάθαρα. Μπορεί να συνδέονται με την αλλαγή των προτιμήσεων των καταναλωτών, με το πρόβλημα ότι τα προϊόντα χαλούν γρήγορα ή με την πίεση των διαφημίσεων που καθοδηγούν την κατανάλωση. Είναι απορίας άξιο ότι ενώ οι καταναλωτές αλλάζουν τα προϊόντα, που χρησιμοποιούν, σε σύντομο χρονικό διάστημα μετά την αγορά τους πολλές έρευνες έδειξαν ότι όταν ερωτώνται οι καταναλωτές δηλώνουν ότι θέλουν τα προϊόντα να διαρκούν πολύ περισσότερο. Επίσης, δηλώνουν ότι θέλουν να λαμβάνουν πληροφόρηση για τη διάρκεια ζωής και την αντοχή των προϊόντων και ότι αυτή η πληροφόρηση είναι σημαντική για αυτούς. To 2013, στο Ευρωβαρόμετρο 367 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δείχνει ότι 9 στους 10 (92%) των ερωτηθέντων απάντησαν ότι πρέπει να ενημερώνονται για τη διάρκεια ζωής των προϊόντων, που αγοράζουν. Επιπλέον, πολλοί καταναλωτές απογοητεύονται όταν τα προϊόντα, που αγοράζουν, διαρκούν μικρότερο χρονικό διάστημα από αυτό που πίστευαν.


Πολύ συχνά, συσκευές που είναι απαραίτητες για μια άνετη ζωή, όπως πλυντήριο, ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες, τηλεοράσεις, εκτυπωτές και έξυπνα κινητά, χαλούν αμέσως μόλις τελειώσει η περίοδος της εγγύησης και δε διορθώνονται, γεγονός που και πιέζει τα οικονομικά των καταναλωτών και βλάπτει το περιβάλλον. Πρέπει, επιπλέον να ληφθεί υπόψη ότι η πρόωρη απαξίωση συμβαίνει, σε πολλές και διαφορετικές ομάδες προϊόντων και συχνά έχουμε συνδυασμένες επιπτώσεις, ως «ντόμινο». Σύμφωνα με την οργάνωση WRAP, στο Ηνωμένο Βασίλειο, για το ένα τρίτο των πλυντηρίων και των ψυγείων και το ένα τέταρτο των ηλεκτρικών σκουπών, που αντικαθίστανται κάθε χρόνο, οι καταναλωτές νιώθουν απογοητευμένοι για το χρόνο ζωής αυτών των συσκευών. Η Οργάνωση Καταναλωτών ΑΚ της Αυστρίας, σε έρευνα που διεξήγαγε, βρήκε ότι το 30% των καταναλωτών είναι δυσαρεστημένοι, με τη διάρκεια ζωής των προϊόντων που αγοράζουν. Η Γερμανική Ομοσπονδιακή Αρχή Περιβάλλοντος, σε έρευνά της, ανακάλυψε ότι ο αριθμός των μικροσυσκευών, που διαρκούν λιγότερο από 5 χρόνια αυξάνεται. Ταυτόχρονα, μειώνεται ο χρόνος ζωής των μεγάλων οικιακών συσκευών. Το 2004, μόλις το 6% των πλυντηρίων διαρκούσαν μόνο 5 χρόνια. Το 2013, το ποσοστό αυξήθηκε στο 10%.


Η απαξίωση των προϊόντων είναι πρόβλημα, με πολλές πλευρές. Μπορεί να γίνεται με πρόθεση, ή χωρίς πρόθεση. Μπορεί να οφείλεται σε κακό σχεδιασμό, σε αδυναμία του προϊόντος να προσαρμοστεί στην επικαιροποίηση του λογισμικού του, σε αδυναμία να συντηρηθεί, ή να διορθωθεί. Μερικές φορές, οι καταναλωτές δυσαρεστούνται από τη λειτουργία του προϊόντος και έτσι το αντικαθιστούν, ενώ ακόμα λειτουργεί.


Η Ευρωπαϊκή Ένωση άρχισε να αντιμετωπίζει το πρόβλημα της πρόωρης απαξίωσης, στο Σχέδιο Δράσης για την Κυκλική Οικονομία. Περιλαμβάνει ένα παράρτημα, με χρονοδιάγραμμα και συγκεκριμένα μέτρα, για τα επόμενα χρόνια. Κάποιες ευρωπαϊκές χώρες έχουν, ήδη, αναλάβει δράση, για να αντιμετωπίσουν την πρόωρη απαξίωση:

  • Επιμηκύνθηκε η περίοδος εγγύησης για συγκεκριμένα προϊόντα (Ολλανδία, Φιλανδία, Σουηδία, Ισλανδία, Νορβηγία, Ιρλανδία και Ηνωμένο Βασίλειο).
  • Απαγορεύτηκε νομοθετικά η προσχεδιασμένη απαξίωση (Γαλλία).
  • Λήφθηκαν μέτρα, από τις Εθνικές Αρχές, για παραβίαση της νομοθεσίας για τις αθέμιτες εμπορικές πρακτικές (Ιταλία, Γαλλία).
  • Επιβλήθηκε χαμηλότερος συντελεστής Φ.Π.Α. για εργασίες διόρθωσης προϊόντων, (Σουηδία).

 

 


 Δείτε επίσης

Πράσινες συνήθειες