Ρύπανση από μικροπλαστικά

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει δεσμευτεί να καταπολεμήσει τη ρύπανση από μικροπλαστικά, όπως αναφέρεται στην Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και στο νέο Σχέδιο δράσης για την κυκλική οικονομία. Στο σχέδιο δράσης για μηδενική ρύπανση, η Επιτροπή έθεσε, ως στόχο, τη μείωση της ρύπανσης από μικροπλαστικά κατά 30 % έως το 2030.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε, από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Χημικών Προϊόντων (ECHA), να αξιολογήσει τον κίνδυνο, από μικροπλαστικά, που έχουν προστεθεί, σκόπιμα, σε προϊόντα. Ο ECHA κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα πλαστικά που προστίθενται, σκόπιμα, σε ορισμένα προϊόντα, απελευθερώνονται στο περιβάλλον, με ανεξέλεγκτο τρόπο και συνέστησε τον περιορισμό τους.

Στις 25 Σεπτεμβρίου 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έκανε ακόμα ένα σημαντικό βήμα, για την προστασία του περιβάλλοντος, με τη θέσπιση μέτρων  για τα μικροπλαστικά που προστίθενται, σκόπιμα, σε προϊόντα, βάσει της ενωσιακής νομοθεσίας REACH για τα χημικά προϊόντα. Οι νέοι κανόνες θα αποτρέψουν την απελευθέρωση περίπου μισού εκατομμυρίου τόνων μικροπλαστικών στο περιβάλλον. Θα απαγορεύουν την πώληση μικροαστικών αυτών καθαυτών, καθώς και των προϊόντων στα οποία έχουν προστεθεί μικροπλαστικά και τα οποία απελευθερώνουν μικροπλαστικά κατά τη χρήση τους. Στις περιπτώσεις που δικαιολογείται δεόντως, εφαρμόζονται παρεκκλίσεις και μεταβατικές περίοδοι για τα μέρη που επηρεάζονται ώστε να προσαρμοστούν στους νέους κανόνες.

Ο περιορισμός που εγκρίθηκε χρησιμοποιεί ευρύ ορισμό των μικροπλαστικών — καλύπτει όλα τα σωματίδια συνθετικών πολυμερών κάτω των πέντε χιλιοστών που είναι οργανικά, αδιάλυτα και ανθεκτικά στην αποδόμηση. Σκοπός είναι να μειωθούν οι εκπομπές μικροπλαστικών, από όσο το δυνατόν περισσότερα προϊόντα. Ορισμένα παραδείγματα κοινών προϊόντων που εμπίπτουν στο πεδίο του περιορισμού είναι τα εξής:

  • Το κοκκώδες υλικό πλήρωσης που χρησιμοποιείται σε τεχνητές - συνθετικές επιφάνειες αθλητικών εγκαταστάσεων — η μεγαλύτερη πηγή σκόπιμων μικροπλαστικών στο περιβάλλον
  • Καλλυντικά, όπου τα μικροπλαστικά χρησιμοποιούνται για πολλαπλούς σκοπούς, όπως η απολέπιση (μικροσφαιρίδια) ή η παραγωγή συγκεκριμένης υφής, αρώματος ή χρώματος
  • Απορρυπαντικά, μαλακτικά υφασμάτων, λαμπυρίζουσα σκόνη (glitter), λιπάσματα, φυτοπροστατευτικά προϊόντα, παιχνίδια, φάρμακα και ιατροτεχνολογικά προϊόντα, μεταξύ άλλων.

Το ΚΕ.Π.ΚΑ. – Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών χαιρετίζει την απόφαση αυτή της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ζητάει την άμεση και αυστηρή εφαρμογή της.