Τα ΓΤ τρόφιμα είναι διαφορετικά από τα συμβατικά;

Οι διασταυρώσεις αποτελούν ένα εργαλείο των αγροτών από τις αρχές της γεωργίας, αλλά η γενετική τροποποίηση είναι κάτι πολύ διαφορετικό. Ο συμβατικός υβριδισμός συμβαίνει με τα ίδια ή στενά συνδεδεμένα είδη. Αντιθέτως, η γενετική μηχανική απομονώνει γονίδια που φέρουν συγκεκριμένα κληρονομικά χαρακτηριστικά από ένα οργανισμό (πχ ζώα, βακτήρια) και τα εισάγει με τεχνητά μέσα σε ένα εντελώς διαφορετικό οργανισμό (π.χ. καλλιέργειες φυτών).

Η γενετική τροποποίηση βελτιώνει τη θρεπτική αξία των τροφίμων;

Οι ερευνητές εργάζονται πάνω σε θρεπτικά βελτιωμένα τρόφιμα, όπως ρύζι εμπλουτισμένο με σίδηρο και βιταμίνες. Στην πράξη, οι υφιστάμενες ΓΤ καλλιέργειες έχουν κατασκευαστεί για πιο κερδοφόρα παραγωγή, και όχι για πιο υγιεινά τρόφιμα.

Τα ΓΤ τρόφιμα καταστρέφουν την υγεία;

Προς το παρόν, οι μόνοι γνωστοί κίνδυνοι για την υγεία από τα ΓΤ τρόφιμα είναι η δυνατότητα εμφάνισης αλλεργιών και η αυξημένη αντίσταση στα αντιβιοτικά. Ωστόσο, επειδή δεν έχουν γίνει μακροχρόνια τεστ ασφαλείας, κανείς δεν γνωρίζει στα σίγουρα ποιες μπορεί να είναι οι βλαβερές επιδράσεις των ΓΤ τροφίμων. Οι πιο προβληματικοί κίνδυνοι είναι οι απρόβλεπτοι και αυτοί που δημιουργούνται σιγά-σιγά με το χρόνο.

Μπορούν τα ΓΤ τρόφιμα να καταστρέψουν την άγρια φύση ή το περιβάλλον;

Σε σχέση με την ανθρώπινη υγεία η επιστήμη δεν κατανοεί τις πλήρεις επιπλοκές της γενετικής ούτε μπορεί να προβλέψει τις μακροπρόθεσμες περιβαλλοντολογικές επιδράσεις. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι η άγρια φύση μπορεί να ζημιωθεί από τις ΓΤ καλλιέργειες και ότι οι ΓΤ καλλιέργειες μπορούν να σταυρογονιμοποιηθούν με άλλα φυτά, με απρόβλεπτες επιδράσεις στην οικολογική ισορροπία.

Δεν έχουν ελεγχθεί οι ΓΤ καλλιέργειες και δεν υπάρχουν κανόνες για να προστατευθεί η υγεία των καταναλωτών;

Οι προκαταρκτικοί έλεγχοι ασφαλείας για τα ΓΤ προϊόντα κυμαίνονται από σχετικά λεπτομερείς επιθεωρήσεις στις ευρωπαϊκές χώρες μέχρι ανύπαρκτες στις περισσότερες χώρες του κόσμου. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπου καλλιεργούνται τα περισσότερα ΓΤ προϊόντα, οι προκαταρκτικοί έλεγχοι ασφαλείας είναι προαιρετικοί. Τα ΓΤ τρόφιμα, ωστόσο, δεν κυκλοφορούν για αρκετό χρόνο ώστε να εκτιμήσουμε την μακροχρόνια επίδρασή τους στην υγεία.

Πώς μπορούμε να αναγνωρίσουμε τα ΓΤ τρόφιμα; Και πώς μπορούμε να τα αποφύγουμε;

Εφόσον δεν υπάρχει σήμανση, δεν είναι εύκολο. Σύμφωνα με την Greenpeace, η ΓΤ σόγια βρίσκεται περίπου στο 60% των προϊόντων σόγιας, συμπεριλαμβανομένων φυτικών ελαίων, σογιάλευρου, λεκιθίνης και πρωτεΐνης από σόγια. Το ΓΤ καλαμπόκι μπορεί να βρεθεί στο 50% όλων των προϊόντων από καλαμπόκι, όπως άμυλο και καλαμποκάλευρο. Πάνω από το 90% αυτών των επεξεργασμένων τροφίμων έχουν αποκλεισθεί από τους κανόνες σήμανσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τις πιο αυστηρές στον κόσμο. Ο έλεγχος όλων των εμπορευμάτων για ΓΤ περιεχόμενο θα ήταν απαγορευτικά δαπανηρός. Γίνονται έλεγχοι του DNA για μερικά τρόφιμα, αλλά δεν μπορούν να αναγνωρίσουν τα ΓΤ συστατικά σε πολύ ραφιναρισμένα έλαια και δημητριακά. Αυτά μπορούν να ανιχνευθούν μόνο με τα εμπορικά έγγραφα. Καθώς δεν υπάρχει κανένας τρόπος για να αναγνωριστούν τα ΓΤ συστατικά, θα πρέπει να αποφεύγονται όλα τα συστατικά που περιέχουν σόγια και καλαμπόκι και όλα τα τρόφιμα και ποτά που παράγονται με ΓΤ ένζυμα. Κατάλογοι με ΓΤ τρόφιμα και τρόφιμα ελεύθερα ΓΤ που κυκλοφορούν στις Ηνωμένες Πολιτείες και στην Ευρώπη μπορούν να βρεθούν στο Internet. Ένας τρόπος για να αποφευχθεί η κουζίνα "γονιδίων" είναι η κατανάλωση οργανικών (βιολογικών) τροφίμων.

Εφόσον οι ΓΤ καλλιέργειες και τρόφιμα είναι τόσο διαδεδομένα, μπορεί η δραστηριοποίηση των καταναλωτών να επιφέρει κάποια διαφορά;

Ήδη έχει δημιουργήσει κάποια διαφορά. Με την παγκόσμια και τοπική δραστηριοποίηση, τα δικαιώματα των καταναλωτών για πληροφόρηση, επιλογή και ασφάλεια μπορούν να επικρατήσουν.

 Καταναλωτικά Βήματα - Τεύχος Οκτωβρίου 2001

 

 

 


 Δείτε επίσης